Δικαιούχος 3: Δωδεκανησιακή Εταιρεία Ανάπτυξης και Προόδου – ΔΕΤΑΠ
Το «Μελεκούνι» είναι ένα παραδοσιακό γλύκισμα που παράγεται στο νησί της Ρόδου.Έχει σχήμα ρομβοειδές με βασικά συστατικά σουσάμι και μέλι, μπαχαρικά, αμύγδαλα και προαιρετικά ξύσμα ή/και χυμό εσπεριδοειδών, τα οποία αναμειγνύονται, βράζουν και ομογενοποιούνται. Έχει χρώμα χρυσοκίτρινο έως καστανό, μαλακή, εύκαμπτη υφή χωρίς να σπάει, μαστιχωτή μη κολλώδη και συμπαγή δομή και αρώματα των μπαχαρικών και των εσπεριδοειδών, τα οποία απελευθερώνονται αρμονικά κατά την συσκευασία και έντονα κατά τη μάσηση.
Το Μελεκούνι είναι το κατ’ εξοχήν κέρασμα του Ροδίτικου γάμου από πολύ παλιά έως σήμερα και παράγεται με παραδοσιακό τρόπο σε τοπικά εργαστήρια ή σπίτια. Η ονομασία «Μελεκούνι» προέρχεται από τη Ροδίτικη διάλεκτο, δεδομένου ότι ο όρος «κουννί» (από την αρχαία λέξη Κόκκος-Κουννί) χρησιμοποιείται στην περιοχή για να αποδώσει το σπόρο (στη συγκεκριμένη περίπτωση σουσαμιού), το ελάχιστο σπυρί του καρπού του φυτού «Σήσαμον» και τη λέξη «Μέλι». Η φήμη του «Μελεκουνιού» τεκμηριώνεται σε πλήθος αναφορών από την αρχαιότητα.
Ο δεσμός μεταξύ του προϊόντος και της γεωγραφικής περιοχής βασίζεται στη φήμη του προϊόντος. Το «Μελεκούνι» έχει μια ισχυρή παράδοση και διαχρονική φήμη που το συνδέει με το νησί και αποτελεί από την αρχαιότητα παραδοσιακό τοπικό γλύκισμα που προσφέρονταν σε γάμους, βαφτίσεις και άλλες κοινωνικές εκδηλώσεις. Ενδεικτικά αναφέρεται το γεγονός ότι «Μελεκούνι» είχε ονομαστεί το ανταλλακτικό νόμισμα (μονάδα ανταλλαγής) της Ρόδου, το οποίο έδινε τη δυνατότητα στα μέλη ενός δικτύου ανθρώπων από τη Ρόδο να ανταλλάζουν προϊόντα και υπηρεσίες χωρίς τη μεσολάβηση χρήματος.
Η σημαντικότερη επίσημη αναγνώριση του προϊόντος πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο ειδικής εκδήλωσης στη Ρόδο (26/9/2010), για την παρασκευή του μεγαλύτερου μελεκουνιού στον κόσμο, το οποίο καταχωρήθηκε στο Guiness World Records ως «The longest melekouni, traditional Rhodian dessert…», ενώ στη συνέχεια, πιστοποιήθηκε ως Προϊόν Γεωγραφικής Ένδειξης (ΠΓΕ) σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης.Ως οριοθετημένη γεωγραφική περιοχή παραγωγής για το «Μελεκούνι» ορίζεται το νησί της Ρόδου, το οποίο ανήκει στο νομό Δωδεκανήσου της περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου (η Ρόδος είναι το μεγαλύτερο σε έκταση νησί της Δωδεκανήσου με έκταση 1.407,9 km2 και βρίσκεται περίπου 350 χλμ νοτιοανατολικά της Αθήνας).